Amaç: Bu çalışmada transiyen iskemik atakla (TİA) seyreden internal karotis arter stenozunda, karotis endarterektomi girişiminin kronik oküler iskemik sendrom üzerindeki etkileri araştırıldı.

Çalışma planı: İki taraflı internal karotis arter stenozuna bağlı (>%80 stenoz) kronik oküler iskemik sendromu olan ve karotis endarterektomi ile tedavi edilen 14 hasta (12 erkek 2 kadın; ort. yaş 62.3±5.4 yıl; dağılım 47-71 yıl) incelendi. Hastaların tümünde TİA ve aynı taraf internal karotis arter lezyonuna bağlı gelişen kronik oküler iskemik sendrom komplikasyonu vardı. Ameliyat öncesi dominant oküler bulgu; 11 olguda amaurosis fugax, iki olguda quarantanopia, bir olguda körlük idi. Oftalmik arter renkli Doppler akım ölçümleri oftalmik arter akım yönünü ve sistolik akım hızındaki en üst seviyeyi gösterdi ve ameliyattan önce ve ameliyattan 24 saat, bir hafta, bir ay ve üç ay sonralarında yapıldı.

Bulgular: Ameliyat öncesi oftalmik arter akımı dokuz olguda antegrad, beş olguda ters akım olarak saptandı. Karotis endarterektomi öncesinde antegrad akım saptanan altı hastada ortalama sistolik tepe akım hızı –0.029±0.05 m/s bulundu. Ameliyat öncesi ters akım saptanan hastalarda ameliyat sonrası birinci haftada akım düzeldi. Ameliyat sonrasında bütün hastalarda antegrad oftalmik arter akımı gözlendi. Ameliyat öncesi antegrad akım değerleri ile kıyaslandığında ilk 24 saatlik ortalama sistolik tepe akım hızı 0.32±0.14 m/s bulundu (p<0.05) ve anlamlı artış gözlendi. Endarterektomi sonrasında ilk 24 saatlik ölçüm bulguları ile bir hafta, bir ay ve üç ay sonrasında yapılan ölçüm bulguları arasında fark saptanmadı. Ortalama 18.5 aylık izlem süresinde vizüel semptomlarda tekrarlama görülmedi.

Sonuç: Karotis endarterektomi girişiminin, internal karotis arter stenozuna bağlı kronik oküler iskeminin düzelmesinde ve ilerlemesinin önlenmesinde etkin olduğu görüldü.

Keywords : Karotis endarterektomi; oküler iskemik sendrom; oftalmik arter, transiyen iskemik atak