Çalışma planı: Mart 2011 - Temmuz 2012 tarihleri arasında pulmoner endarterektomi yapılan 64 hasta (29 erkek, 35 kadın; ort. yaş 47.4±10.4 yıl; dağılım 14-78 yıl) retrospektif olarak incelendi. Ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası sağ ventriküler fonksiyon ve pulmoner arter hemodinamik değerleri Doppler ekokardiyografi ile değerlendirildi. Değişkenler ortalama ± standart sapma olarak ifade edildi. Karşılaştırmalar bağımsız örneklem t-testi ile yapıldı (p<0.05). P<0.05 değerleri a nlamlı olarak kabul edildi.

Bulgular: Ameliyat öncesi ölçümlerinde ortalama sistolik pulmoner arter basıncı 75.4±25.5 mmHg iken, ortalama pulmoner vasküler direnç 801.7±449.5 dynes.sec.cm-5 idi. Ameliyat sonrasında ortalama sistolik pulmoner arter basıncı 44.4±15.6 mmHg iken, ortalama pulmoner vasküler direnç 371.6±237.9 dynes.sec.cm-5 idi (p<0.001 ve p<0.001). On hastada (%15.6) erken mortalite görüldü.

Sonuç: Pulmoner endarterektomi, kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyonun tedavisinde etkili ve güvenlidir. Bu yöntemin kullanımı, ülkemizde deneyimli merkezler vasıtasıyla artırılmalıdır.