Çalışma planı: Kronik tromboembolik pulmoner hipertansiyon nedeni ile ameliyat planlanan toplam 25 hasta (ASA I-II) çalışmaya dahil edildi. Hastalar iki gruba ayrıldı (grup 1 ve grup 2). Grup 1 (n=13) ve grup 2’deki (n=12) hastalara indüksiyon sonrası 20 ppm iNO verildi. Onuncu (T1) ve 30. dakikalarda (T2), perfüzyon sonrası (T3) ve sternum kapatılır iken (T4) pulmoner arter (PA) basıncı, santral venöz basınç, kalp hızı, sistolik arter basıncı, PA tıkanma basıncı, kardiyak indeks, pulmoner vasküler direnç (PVD) incelemeleri kayıt edildi.

Bulgular: Grup 1 ve grup 2’de PA ortalama sistolik ve diyastolik basınçlar ile PVD başlangıç dönemine (T0) göre anlamlı olarak düşük idi (p<0.05). Grup 1’de kardiyak indeks T₁, T₂, T₃ ve T₄’te, T0’a göre anlamlı olarak yüksek idi (p<0.05). Ortalama PA basıncı her i ki grupta da başlangıç değerine göre istatistiksel olarak a nlamlı şekilde düşük idi. İki grupta T₀ ve T₁ dönemleri arasında farklılık gözlenmez iken, diğer dönemlerde ortalama PA basıncı grup 1’de istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük idi (p=0.008). Grup 1’de T₁, T₂, T₃ ve T₄ döneminde başlangıç değerine göre ortalama PA basıncı anlamlı olarak düşük idi. Grup 2’de T1 döneminde başlangıç değerine göre anlamlı azalma saptanır iken, T₃ ve T₄ dönemlerinde T1 dönemine göre anlamlı azalma saptandı (p=0.04). T0 ve T1 dönemlerinde gruplar arası PVD’de anlamlı farklılık gözlenmez iken, T₂, T₃ ve T₄ dönemlerinde grup 1’de PVD istatistiksel olarak anlamlı şekilde düşük idi (p=0.03).

Sonuç: Kronik tromboendarterektomi ameliyatlarında iNO’nun farmakolojik özellikleri ile olumsuz hemodinamik değişikliklere yol açmadan en uygun pulmoner vazodilatör ajanlardan biri olduğunu düşünmekteyiz.