Ege Üniversitesi Kalp Damar Cerrahisi Servisi’nde 1990 tarihinden günümüze kadar koroner bypass ameliyatı olmuş 1250 vaka, retrtospektif olarak değerlendirilmiş ve mortalite ve morbiditeye etki eden faktörler araştırılmıştır.

1250 hastada hastane mortalitesi, postoperatif sol kalp ve solunum yetmezliğine yol açma olasılığı olan ameliyat önesi, ameliyat sırasınra ve sonrasındaki parametreler tek tek mortalite ve morbiditeye etki yönünden inelenmiştir. Hastalarda yaş, cins, anstabil anjina, geçirilmiş infarktüs (MI), KOAH, diyabet, hipertansiyon, sol entrikül performansı (LVEF), yapılan bypass sayısı, pompa ve kros klamp süresi, mammarian arter kullanımı, ameliyat sırası MI, ameliyat sonrası solunum, böbrek ve sol kalp yetmezliği, kanam ve enfeksiyon nedeniyle revizyon incelemeye alınmıştır.

Yapılan istatistik çalışma sonucu yukarıdaki faktörlerden, mortaliteye etki edenler: 60 yaş üstü, kadın, anstabil anjina, LVEF %40’tan düşük, 4’ten fazla bypass, kros klamp 90 ve pompa süresi 120 dakika üzeri, ameliyat sıras MI; ameliyat sonrası solunum, böbrek ve sol kalp yetmezliği, enfeksiyon ve kanama revizyonu olara bulunmuştur.

Sol kalp yetmezliğine yol aan faktörler olarak, kadın hasta, anstabil anjina, EF %30 ve altı, 5 ya da daha fazla sayıda bypass, pompa süresi 120 ve kros klamp süresi 90 dakika üzeri, ameliyat sırası MI olarak bulunmuştur.

Solunum yetmezliğine yol açan faktörler olarak, KOAH, pompa ve kroskalmp süresi 120 dakika üzeri, ameliyat sırası MI, ameliyat sonrası böbrek ve sol kalp yetmezliği ve eneksiyon nedinyle revizyon olarak bulunmuştur.

Kroner bypass ameliyatlarında yukarıdaki faktörlerin giderilmeye ya da iyileştirilmeye çalışılması ve ameliyat planlamasının bunlara göre yapılmasının yaygın olarak uygulanan bu ameliyatta sounçların daha da başarılı olmasını sağlayacağı düşüncesindeyiz.