Amaç: Siklosporin kalp transplantasyonu sonrası immunsupressif tedavide kulanılan temel ilaç olup, doz monitorizasyonu 0. ve 2. saatlerde bakılan kan düzeyi ile yapılmaktadır. Böbrek ve karaciğer transplantasyonu yapılan hastalarda etkin kan düzeyinin 2. saatte bakılan düzey olduğu bildirilmekle birlikte, kalp nakli yapılan hastalarda bu konudaki veriler kısıtlıdır.

Materyal ve Metod: Kliniğimizde Mayıs 1998 - Mayıs 2002 tarihleri arasında 18 hastaya ortotopik kalp transplantasyonu gerçekleştirildi ve tüm hastalara üçlü immunsupressif (siklosporin, azatioprin, kortikosteroid) tedavi başlandı. Siklosporin kan düzeyi takibi ilk 9 hastada 0. saat (C₀) monitorizasyonu ile son 9 hastada ise C₀ ve 2. saat (C₂) monitorizasyonu ile gerçekleştirildi. Hastalarda ilaç dozları ilk 3 ay için C0 250-300ng/ml, C₂ 1100-1300 ng/ml olacak şekilde ayarlandı ve daha sonra giderek azaltıldı.

Bulgular: Sadece C₀ takibi yapılan hastalardan 6’sında endomiyokardiyal biyopsi kontrollerinde grade 1A -3A arasında değişen akut rejeksiyon bulgusu görülürken (%66), C₀ ve C₂ takibi birlikte yapılan grupta sadece 1 hastada grade 1A rejeksiyon saptandı. Ancak C₀ düzeyleri istenen seviyelerdeyken C₂ düzeyi hedeflenen düzeyi aşan hastalarda siklosporin yan etkileri (%44) ve ciddi enfeksiyon (%22) saptandı.

Sonuç: Kalp transplantasyonu yapılan hastalarda siklosporin tedavisinde C₂ monitorizasyonu ideal kan düzeyini göstermekle birlikte yeterli hedef düzeyini saptamada daha geniş çalışmalara gereksinim vardır.

Keywords : Kalp transplantasyonu, siklosporin, immunsupresyon, endomiyokardiyal biyopsi