Çalışma planı: Ocak 2017 - Aralık 2019 tarihleri arasında spontan iliyak arter diseksiyonlu 13 hastanın (12 erkek, 1 kadın; ort. yaş 67.9±5.7 yıl; dağılım, 58-75 yıl) tıbbi kayıtları retrospektif olarak incelendi. Spontan iliyak arter diseksiyonunun tanısı, kontrastlı bilgisayarlı tomografi ile konuldu. Hastaların demografik ve klinik özellikleri, fizik muayene ve görüntüleme bulguları ve endovasküler tedavi sırasında uygulanan hibrit tedaviler incelendi.

Bulgular: Ortalama takip süresi, 12.5±1.1 (dağılım, 6-16) ay idi. Endovasküler tedavi sırasında beş hastaya hibrit tedavi uygulandı. Bu hastalardan birinde ana femoral artere yama plasti yapılarak, yeniden giriş bölgesi kapatıldı. Geri kalan dört hastada akut ekstremite iskemisinin tedavisi amacıyla embolektomi uygulandı. Embolektomi uygulanan hastalardan ikisinde açıklık sağlanamaması nedeniyle, femoropopliteal baypas uygulandı. Teknik başarı ve primer açıklık oranları %100 idi. Hastanede yatış ve takip süresince yeni yalancı lümen oluşumu, stent içi oklüzyon veya arteriyel oklüzyon izlenmedi.

Sonuç: Spontan iliyak arter diseksiyonlarının tedavisinde endovasküler yöntemler güvenli bir şekilde kullanılabilir; ancak belirli olgularda hibrit tedaviler de gerekebilmektedir. Yapılacak endovasküler ve hibrit tedavilerin ileride gerekebilecek muhtemel cerrahi tedavileri engellemeyecek şekilde uygulanmasının etkili ve güvenilir olduğu kanaatindeyiz.