Lipid fraksiyonları, koroner arter hastalığı (KAH) için risk faktörü olarak yüzyılımızın ortasından beri yoğun çalışmalara konu olmuşsa da, koroner anjiyografideki lezyonlarla ilişkileri hakkında, günümüzdeki yayınlar bile hâlâ çelişkili sonuçlar vermektedir. Bu çelişkiler muhtemelen incelenen popülasyonların, KAH tariflerinin ve kullanılan metodların değişikliğine bağlıdır.

Ülkemiz halkı için bu konuya ışık tutmak üzere, 1991 yılında hastanemize, elektif koroner anjiyografileri yapılmak üzere yatırılan 100 olgu çalışmaya alınmıştır. Anjiografik olarak ana koroner arterlerden en az birinde ³%50 darlık olarak tanımlanan KAH, %54 olguda saptanmıştır. KAH-lipid fraksiyonları korelasyonuna cinsiyetin olası etkisini kaldırmak için erkekler (%74) ve kadınlar (%26) iki gruba ayrılmıştır. Total kolesterol (TC), bunun yüksek dansiteli lipoprotein kolesterole oranı (TC/HDLC) ve düşük dansiteli lipoprotein kolesterol (LDLC) sadece erkek KAH olanlarda anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (sırasıyla p<0.02, p<0.01, p<0.01). Aynı değişkenler tutulan damar sayısı ile önemli korelasyon gösterirlerken (r=0.40, p<0.01, r=0.40, p<0.01, r=0.33, p<0.05), LDLC ayrıcı lezyonların derecesi ile de ilişkili bulunmuştur (r=0.29, p<0.05). Kadınlarda ise parametrelerin KAH varlığı, lezyonların yaygınlık ve derecesi ile ilişkisi saptanamamıştır.

Daha sonra popülasyonumuzun %64'ünü teşkil eden ve TC'ü istenilen düzeylerde olan (£%200 mg) olgularımız ayrıca incelenmiştir. Bunlar arasında KAH olanlar daha yaşlıdırlar (p<0.05) ve yüksek LDLC seviyelerine sahiptirler (p<0.05). Olguların yaşından bağımsız olarak, lezyonlu damar sayısı ile anlamlı korelasyon gösteren tek parametre ise HDLC'dür (r=0.35, p<0.05).

Sonuç olarak, Türk erkeklerinde TC, TC/HDLC ve LDLC, KAH varlığı ile HDLC ise hastalığın yaygınlığı ve belki de prognozu ile yakın ilişkilidir diyebiliriz.