Amaç: Kardiyopulmoner bypass (KPB) yardımıyla yapılan kalp cerrahisi humoral ve hücresel immünite sisteminde aktivasyona neden olarak organ disfonksiyonlarına ve ameliyat sonrası dönemde enfeksiyon riskinin artmasına neden olabilmektedir. Bu çalışmada, KPB’nin çocuk hastalarda hücresel immün sistem üzerindeki etkileri araştırıldı.

Çalışma planı: Bu prospektif çalışmada, açık kalp cerrahisi uygulanan siyanotik veya asiyanotik 28 çocuk hastada dolaşımdaki lenfosit ve lenfosit altgruplarının KPB’ye yanıtı araştırıldı. Ameliyat öncesinde ve ameliyat sonrası 48. saatte ve üçüncü ayda kan örnekleri alınarak periferik kanda total lenfosit, T lenfositleri ve T lenfosit altgrupları çalışıldı.

Bulgular: Siyanotik ve asiyanotik hasta grupları arasında ameliyat öncesi ve sonrası dönemlerde ölçülen T lenfosit ve altgruplarının sayımları açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Tüm hasta grubu değerlendirildiğinde, total lenfosit sayımı, mutlak total T lenfosit (CD3+) and mutlak T yardımcı hücre (CD4+) sayımları KPB’den 48 saat sonra anlamlı düşüş gösterdi (p<0.05). Supressör T hücresi (CD8+) ve doğal öldürücü hücre sayılarında da anlamlı düşüş görüldü (p<0.05). Ameliyat sonrası üçüncü aydaki değerlendirmelerde, incelenen immün parametrelerin hepsinin ameliyat öncesi değerlere geldiği görüldü (p<0.05). CD4/CD8 oranı ameliyat sonrası erken dönemde 1.31’den 1.55’e artış gösterirken (p=0.002), üçüncü ayda bu değer 0.93’e düştü (p=0.001).

Sonuç: Total lenfosit düzeyleri, mutlak doğal öldürücü hücre ve total T hücre sayılarında ve T hücrelerin diğer altgruplarında ameliyat sonrası erken dönemde görülen belirgin azalma T hücrelerin aktivasyonu veya başka nedenlerle ekstravazasyonu nedeniyle olmuş olabilir. Bu durum çocuk hastalarda enfeksiyon riskini artırmaktadır.

Keywords : Kardiyopulmoner bypass/yan etki; çocuk; immünite, hücresel; lenfosit aktivasyonu; lenfosit altgrupları; zaman faktörü