Çalışma planı: Çalışmada kardiyopulmoner bypass ameliyatı uygulanan 40 hasta iki gruba randomize edildi. Yirmi hastada (grup 1; 16 erkek, 4 kadın; ort. yaş 62±8; dağılım 44-68) iki taraflı ITA kullanılırken, 20 hastada (grup 2; 14 erkek, 6 kadın; ort. yaş 65±6; dağılım 46-72) sol ITA kullanıldı. Ameliyat öncesi, ameliyat sonrası erken (ort. 6.4±1.1 gün) ve geç (ort. 135.9±14.1 gün) dönemdeki sternum kanlanması SPECT ile değerlendirildi ve karşılaştırıldı.

Bulgular: Ameliyat öncesi ve ameliyat sırasındaki veriler iki grupta, ameliyat süresinin grup 2’de daha kısa olması dışında benzerdi. Ameliyat öncesi sternum SPECT incelemeleri de iki grupta farklılık göstermedi. Erken ameliyat sonrası SPECT incelemelerinde iki grupta da sternumun her iki yarısında kanlanmada anlamlı azalma gözlendi (p<0.001). Geç dönemde, ameliyat öncesine göre her iki grupta da sternum kanlanmasının olumsuz etkilendiği; ancak, erken döneme kıyasla kanlanmanın anlamlı ölçüde düzeldiği görüldü. Hem erken hem de geç dönemlerde grup 1’de sol ile sağ sternum bölgeleri arasında fark bulunmazken, grup 2’de sternumun sağ yarısında kanlanma sola göre anlamlı derecede daha fazla idi (sırasıyla p<0.001 ve p=0.01). Grup 1’de diyabetik olan üç hastada (2 yüzeyel, 1 derin) sternum enfeksiyonu görüldü. Grup 2’de sternum enfeksiyonu gözlenmedi.

Sonuç: İki taraflı ITA kullanılması sternum kanlanmasını erken dönemde ileri derecede bozmakta, ancak kanlanma geç dönemde kısmen düzelmektedir. Özellikle riskli hastalarda iki taraflı ITA kullanımından kaçınılmalı; ancak, seçilmiş hastalarda daha iyi bir sağkalım ve daha iyi revaskülarizasyon için faydaları göz ardı edilmemelidir.