Amaç: Bu çalışmada, torakotomi uygulanan hastalarda ameliyat sırasında çok seviyeli interkostal sinir blokunun (İSB), ameliyat sonrası dönemde epidural morfin tüketimi ve analjezi kalitesi üzerine olan etkisi araştırıldı.

Çalışma planı: Etik kurul onayı sonrası elektif torakotomi planlanan, 60 hasta (ASA sınıf I-III, 18-65 yaş); epidural analjezi (EA) grubu ve epidural+interkostal analjezi (EİA) grubu olmak üzere iki eşit alt gruba randomize olarak ayrıldı. Epidural analjezi grubunda torakotominin kapatılmasından önce cerrahi kesi yerine, iki üst segmentin başlangıcından iki alt segmente kadar 10 ml %0.9 NaCl uygulandı. Epidural+interkostal analjezi grubunda ise aynı kesi yerlerine 10 ml %0.5 bupivakain uygulandı. Ameliyat sonrası analjezi, hasta kontrollü analjezi cihazı (bolus doz; 0.5 mg, kilit süresi; 30 dk.) yolu ile epidural morfin (0.1 mg/mL) ile sağlandı. Ameliyat sonrası dönemin ilk dört saatinde her saat, daha sonra 12, 24, 48. ve 72. saatlerinde hastaların ağrı skorları ve morfin tüketimleri kaydedildi.

Bulgular: Gruplar arasında, cinsiyet (kadın hasta sayısı EİA grubu >EA grubu, p<0.05) dışında, başlangıç demografik özellikler ve klinik karakteristikler açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Epidural analjezi grubuna kıyasla, EİA grubunda; statik ağrı skorları (0, 1, 2, 3, 4, 12, 48. ve 72. sa, p<0.05), dinamik ağrı skorları (0, 1, 2, 3, 4, 24, 48. ve 72. sa, p<0.05) ve ameliyat sonrası epidural morfin tüketimi (24. saatte [EA grubu: 145±52 μg/kg, EİA grubu: 117±53 μg/kg, p<0.05], 48. saatte [EA grubu: 218±81 μg/kg, EİA grubu: 164±91 μg/kg, p<0.05] ve 72. saatte [EA grubu: 267±104 μg/kg, EİA grubu: 188±101 μg/kg, p<0.05]) anlamlı düzeyde düşük saptandı.

Sonuç: Çalışmamızda torakotomi sonrası ağrının kontrolünde, ameliyat sırasında İSB ve ameliyat sonrası epidural morfin kombinasyonunun, tek başına ameliyat sonrası epidural morfin uygulamasından daha etkin olduğu sonucuna varıldı.

Keywords : Epidural analjezi; interkostal sinir bloku; torakotomi