Çalışma planı: Nüks alt ekstremite variköz venler nedeniyle tekrar ameliyat edilen ardışık 247 hastanın toplam 285 bacağı geriye yönelik olarak incelendi. Veriler hastaların klinik özelliklerine, semptomlara ve vasküler görüntüleme yöntemleri bulgularına göre değerlendirildi.
Bulgular: Toplam 245 (%86) bacakta perforan ven yetmezliği, 213 (%75) bacakta ise değişik oranlarda yüzeyel femoral ven reflüsü tespit edildi. Rezidü safen ven 183 bacakta (%64) kaydedilir iken, 11 bacakta (%4) geçirilmiş post-trombotik sendroma bağlı iliyak ven trombozu vardı.
Sonuç: Variköz ven cerrahisi sonrası nüks multifaktöriyeldir. Yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık, meslek gibi değiştirilemeyen faktörlerin yanında ameliyat öncesi yetersiz görüntüleme, cerrahın deneyimsizliği veya eksik cerrahi girişim ve ameliyat sonrası dönemde neovaskülarizasyon primer cerrahi sonrası nüks variköz venlerden sorumlu etmenlerdir. Cerrahi girişim sonrası nüks variköz venleri önlemede, ameliyat öncesi görüntüleme yöntemleri daha etkin kullanılmalı ve saptanan sonuçlara göre ameliyat öncesinde her hasta için en uygun cerrahi girişim dikkatlice planlanmalıdır.