Çalışma planı: Ocak 2004 - Aralık 2012 tarihleri arasında akciğer kanseri veya mediastinal lenfadenopati tanısı konulmuş veya bu tanıdan şüphelenilen toplam 239 hastaya (153 erkek, 86 kadın; ort yaş 53.3±13.7 yıl; dağılım 14-85 yıl) transbronşiyal iğne aspirasyonu hızlı yerinde sitolojik değerlendirme uygulandı. Tanı başarısı, lenf nodlarının yerleşim yeri ve büyüklüğü ve örnekleme sayısı analiz edildi.
Bulgular: Toplam 227 (%93.03) hastadan tanı için örnek alındı ve 297 lenf nodu örneklendi. Lenf nodu istasyonları ve boyutları arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki tespit edildi (p=0.018). Subkarinal lenf nodlarında tanı oranı en yüksek idi (%91.5) ve bunların %49.5’i benign idi. Ortalama lenf nodu çapları malign grupta (n=123) 23.9±10.4 mm, benign grupta (n=135) 19.4±7.4 mm, tanı konulamayan grupta (n=39) 19.1±8.8 mm idi ve lenf nodlarının çapları biribirinden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklı idi (p=0.001). Beş hastaya tekrar transbronşiyal iğne aspirasyonu uygulandı ve bunların üçünde metastaz saptanmadı. Tüm negatif sonuçlar (n=12) rezeksiyon sonrası histopatolojik inceleme ile doğrulandı.
Sonuç: Yerinde değerlendirme, yetersiz örnek riskini azaltmakta ve transbronşiyal iğne aspirasyonunun tanısal doğruluk oranını artırmaktadır. Akciğer kanserini evreler iken veya mediastinal lenfadenopati tanısı koyar iken transbronşiyal iğne aspirasyonu seçilecek ilk işlem olabilir. İşlem mediastinoskopi planlanan hastalarda göğüs cerrahları tarafından ameliyathanede uygulanabilir.