Dünyada en sık görülen ölüm nedenleri arasında, myokard enfarktüsü, kanser ve inme (stroke) gelmektedir. İnme insidansı ABDde yaklaşık 2/1000dir. Bunların yarısı ölümle sonuçlanmakta, yaşayanların 2/3ünde kalıcı sekeller görülmektedir. İnmeye yol açan patolojilerin çoğunluğu, ekstrakraniyal yerleşimli karotis darlıklarıdır. Bu nedenle yapılan karotis endarterektomisi (KE) ameliyatlarının sayısı her yıl % 500 artmakta olup, periferik arter cerrahisinin % 20sini oluşturmaktadır. Buna paralel olarak ülkemizde de cerrahi deneyimin artmasıyla bir çok merkezde KE başarıyla uygulanmaktadır.
MATERYAL METOD
Haziran 1994 Mayıs 1996 tarihleri arasında Kliniğimizde, 47 olguya KE yapılmıştır. Hastaların 42 (%89)si semptomatik, 5 (511)i asemptomatik idi. 39 olgu (%83) sadece renkli doppler, 5 olgu (%11) ek bir periferik arter hastalığı nedeni ile DSA, 3 olgu ise (%6) renkli dopplere ilave olarak DSA tetkiki yapılarak operasyona hazırlanmışlardır. Asemptomatik operasyon kriterimiz, % 60ın üstünde stenot, veya ülsere plağın saptanması idi. Olguların 1ine (%2) intraluminal Javid şantı kullanılmıştır. 16 olguda (%34) patchplasty yapılarak, bunların 3üne (%6.5) safen veni, 13üne (%28) PTFE veya Dacron yama kullanılmıştır. Diğer 31 olgu (%66) primer kapatılmıştır. Hastaların 46sı (%98) operasyonu izleyen ertesi gün taburcu edilmişler, 1 olgu (%2) kanama nedeni ile revizyona alınarak, 3 üncü gün taburcu edilmiştir.
SONUÇ
Olgularımızda peroperatuar ve/veya erken postoperatuar mortalite yoktur. Haftalık, 15 günlük poliklinik, 3 üncü ve 6 ıncı aylarda renkli doppler izlenimlerinde, 1 hastada (%2) 2 inci ayda karotis interna trombozu ve hemiparazi saptanmış, iki taraflı karotis stenozu bulunan ve bir tarafı opere edilip diğer tarafı için operasyonu kabul etmeyen bir diğer hasta stroke nedeni ile postoperatuar 3 üncü ayda kaybedilmiştir. KE endikasyon konulduğunda yapılması gerekli olan basit, ucuz ve yaşam kurtarıcı bir arteryal girişim olarak günümüzde vasküler cerrahide hakettiği yeri almaktadır.