Ahmet ÇEKİRDEKÇİ, Hakkı E. AKSULU, Çağatay ÇİFTER, Necip İLHAN, Ahmet AĞAOĞLU, Tansel DARÇIN, Ömer TETİK, Oğuz KÖKSEL
Otojen dokuların venöz greft olarak kullanıldığı çalışmalarda, greftin trombozla tıkanması sorunu
özenimini sürdürmektedir. Burada, teknik faktörlerin yanısıra, düşük kan akım hızı endotelsiz yüzeyle
temas ve trombojenik prostaglandinlerin rol oynadığı bilinmektedir. Trombotik tıkanmanın önlenmesi
amacıyla kullanılan ek rnedikasyon ise, henüz istenilen sonucu vermiş değildir. Bu çalışmada, 15 adet
her iki cinsten mongrel tipi köpeğin inferior vena kavasında oluşturulan sirküler defekt, otojen fasiyoperiton kompleksi ile replase edildi. Kontrol (Grup 1), Aspirin ile (Grup 2) e Diklofenak ile tedavi edilmiş (Grup 3) olarak üç gruba ayrılan deneklerde, interpoze greftin anjiyografik ve histopatolojik incelemesi yapıldı. 1 gruba ayrılan deneklerde, interpoze greftin anjiyografik ve histopatolojik incelemesi yapıldı. 1. ve 2. gruptaki greftlerde, anjiografik ve makroskopik olarak tıkanma tesbit edilirken, histopatolojik incelemede, ven-greft sınırında şiddetli inflamatuar infiltrasyon saptandı. 3. grupta ise, trombotik tıkanma gelişmesindeki rolü iyi bilinen siklooksijenaz (COX) enziminin yeni bir izoformunun varlığı
ortaya konmuştur: (COX2). Yapısal siklooksijenaz (constitutive cyclooxygenase: COX1) hücrelerde fizyolojik koşullarda bulunmaktadır. Yeni tanımlanan COX2 (inducibl cyclooxygenase) izoformunun ise,
inflamatuar uyarılarla indükte olduğu, bu indüksiyonun inflamasyonu daha da artırdığı gösterilmiş,
ilginç olarak, nonsteroid anti-inflamatuar (NSAİ) ilaçların, COX 1 ve COX 2 üzerine farklı etkinlik
gösterdikleri saptanmıştır. Aspirin'in mutad dozlarda COX 1'i yeterli derecede inhibe ederken, COX2
üzerine etkisiz kaldığı, diklofenak'ın ise, mutad dozlarda her iki enzimi de, kuvvetle inhibe ettiği
görülmüştür. Çalışmamızda, aspirin erken trombotik tıkanmayı önlemezken diklofenak hem anastomoz hattındaki inflamatuar İnfiltrasyona, hem de trombüs gelişmesine engel olmuştur. Bu sonuçlar,
anastomoz hattında oluşan inflamasyonun ve bu inflamatuar uyarılarla indükte olan COX2 enziminin,
erken trombotik tıkanmaya katkısını düşündürürken ek medikasyonda COX2 inhibisyonunun ihmal
edilmemesi gerektiği kanısını uyandırmaktadır.