Amaç : Koroner bypass operasyonu sırasında safen ven greftlerinin aortaya anastomoze edildikleri bölgeye radyoopak bir belirleyici yerleştirilmesi, re-anjiyografi gerektiği takdirde ekonomik ve tıbbi açıdan faydalı etkiler sağlar. Bu teknik, genellikle operasyonu gerçekleştiren cerrahın görüşü doğrultusunda uygulanmaktadır. Bu çalışma ülkemizde açık kalp cerrahisi ile ilgilenen cerrahların proksimal anastomoz belirleyici kullanma oranını ve bu konudaki görüşlerini değerlendirmek amacıyla planlanmıştır.

Materyal ve Metod: Bu amaçla hazırlanmış dört sorudan oluşan bir anket formu çalışmada kullanıldı. Bu form Türkiye genelinde 43 merkezde görev yapan 150 cerraha geri dönmeye hazır bir şekilde gönderildi.

Bulgular :Anket geri dönüş oranı 75 kişi ile % 50 idi. Anketi cevaplayan cerrahlardan %66’sı hastalarında belirleyici kullanmadığını ifade ediyordu. Bu karara etki eden faktörler: re-anjiyografilerin genellikle operasyonun yapıldığı merkezde yapılıyor olması (%38), operasyon maliyetlerinin artacak olması (paket protokol uygulamaları) (%18) ve koroner bypass operasyonu sonrası re-anjiyografi sayılarının az olması (%14) idi. Proksimal anastomoz belirleyicisi kullanan cerrah oranı %33 idi. Proksimal belirleyici kullanımına etki eden faktörler: re-anjiyografi sırasında aorta içerisinde fazla manüplasyon yapılmasının istenmemesi (%68) ve re-anjiyografi sırasında opak madde ve ekipman tasarrufu sağlamaktı (%42). En sık kullanılan belirleyici türü hemostatik klipler (%52) ve özel üretilmiş belirleyiciler (%44) idi. Belirleyici kullanan cerrahların %76’sı tüm proksimal anastomozlara, % 24’ü ise sadece seçilmiş olgularda bu ekipmanı uyguluyorlardı. Anketi yanıtlayan cerrahlardan hiçbirisi anastomoz belirleyicileri ile ilgili bir komplikasyon bildirmediler.

Sonuç : Bu çalışma sonucunda ankete yanıt veren cerrahların koroner bypass operasyonu sırasında çoğunlukla proksimal anastomoz belirleyicisi kullanımını tercih etmedikleri saptanmıştır. Aortokoroner greft belirleyicileri re-anjiyografi sırasında hasta, anjiyografi ekibi, cerrah ve ülke ekomomisine faydalı etkiler sağlarlar. Bu tekniğin uygulanımı girişimsel kardiyoloji ve kalp cerrahisi ekiplerinin ortak kararı doğrultusunda belirlenmelidir.

Keywords : Koroner bypass, greft belirleyici, anket, anjiyografi