Amaç: Karotis endarterektomi sonrası miyokard enfarktüsü ve miyokardiyal revaskülarizasyon sonrası serebrovasküler inme ciddi ve sık karşılaşılan komplikasyonlardır. Bu çalışmada koroner arter ve karotise yönelik kombine girişimlerin mortalite ve morbiditeleriyle, erken ve orta dönem sonuçlarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Materyal ve Metod: Beş yıllık dönem içerisinde kombine koroner bypass ve karotis endarterektomi uygulanan 30 olgu, erken ve orta dönem sonuçlarıyla retrospektif olarak incelenerek risk faktörleri, mortalite ve olaysız yaşam oranları değerlendirilmiştir.

Bulgular: Erken postoperatif dönemde 30 olgu içinde 1 olguda (%3.3) major strok, 3 olguda (%9.9) geçici nörolojik defisit görüldü. Erken dönemde ölüm görülmedi. Kombine cerrahide ortalama klemp süresi karotis için 22 ± 6.8 dakika, aort için 50 ± 14 dakika olarak gerçekleşti. Olgular 51 ± 4.5 saatlik yoğun bakım ve 7.4 ± 1.2 günlük ortalama servis süresi içinde taburcu edildi. Olguların %87’si klinik olarak izlenebildi. Toplam olarak 612 hasta ayı (ortalama 22.67 ± 17.21 ay) izlem süresi boyunca 2 olgu (%6.6) kardiyak nedenle, bir olgu (daha önce hemipleji geçiren) kalp dışı nedenle kaybedildi ve 1 olguda major serebrovasküler atak gelişti. İki olguda elektif olarak kontralateral karotis endarterektomi uygulandı.

Sonuç: Kombine karotis endarterektomi ve aortokoroner bypass uygulaması, ciddi karotis lezyonu ve semptomatik koroner arter hastalığı olan olgularda kabul edilebilir mortalite ve morbidite ile uygulanabilecek bir tekniktir.

Keywords : Karotis endarterektomi, aorta koroner bypass, kombine cerrahi