Amaç: Abdominal ve torasik aort anevrizması tanısı olan hastalarda sıklıkla eşlik eden farklı yerleşimli aterosklerotik tutulumlar vardır ve mevcut arteriyel darlık veya tıkanıklıklar endovasküler işlemi zorlaştırabilir veya mümkün kılmaz. Çalışmamızda, endovasküler stent greft tedavisi (EVSG) uygulanan hastalarımızda karşılaştığımız cerrahi revaskülarizasyon gerektiren arteriyel yaralanmaları ve endovasküler tedaviye hastayı hazırlamak için ve/veya tedavinin bir parçası olarak yapılan vasküler girişimleri irdelemeyi amaçladık.

Materyal ve Metod: 2002 - 2003 yılları arasındaki 16 aylık dönemde, 13 yüksek riskli ve seçilmiş hastaya abdominal aort anevrizması (AAA) ve/veya torasik aort anevrizması (TAA) tanısıyla endovasküler stent greft tedavisi uygulandı. Bu hastaların yedisinde tanı TAA, dördünde AAA, ikisinde hem TAA, hem de AAA idi. Oniki hastamızda giriş yeri olarak femoral arter, bir hastamızda da iliyak arter kullanıldı. Abdominal aort anevrizması tanısıyla tedavi edilen dört hastamızda aorto-iliyak stent greft, iki hastamızda aorto-biiliyak stent greft kullanıldı.

Bulgular: Dört hastamızda EVSG sırasında femoral arter yaralanması tespit edildi. Bu hastalardan ikisinde femoral arter yaralanması safen ven greft interpozisyonu, iki hastada yama konarak tamir edildi. Aorto-iliyak stent greft ile tedavi edilen dört AAA hastamıza işlem sonrası femoro-femoral bypass uygulandı. Distal arkus aort ve inen aort anevrizması tanısıyla takip ettiğimiz bir hastamıza endovasküler tedavi öncesi sağ subklavyan - sol karotiko-subklavyan bypass işlemi, olası endoleak önlenmesi için yapıldı.

Sonuç: Günümüzde aort anevrizmalarının endovasküler tedavisi seçilmiş ve yüksek riskli hastalarda yaygın olarak kullanılan bir tedavidir. Endovasküler tedavi aşamasında ek vasküler cerrahi girişimler sıklıkla, arteriyel yaralanmaları tedavi etmek veya EVSG uygulanmasını mümkün kılmak için gerekmektedir.

Keywords : Abdominal aort anevrizması, torakal aort anevrizması, girişimsel radyoloji, vasküler cerrahi, endovasküler stent