ISSN : 1301-5680
e-ISSN : 2149-8156
Turkish Journal of Thoracic and Cardiovascular Surgery     
İskemik periferik arter hastalığı: Bir tarama çalışması
Özalp Karabay1, Mustafa Karaçelik2, Levent Yılık3, Nil Tekin4, Ahmet Birtan İriz5, Senem Kumdereli6, Ali Gürbüz3, Tanzer Çalkavur7
1Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
2Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği, İzmir, Türkiye
3Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Kliniği, İzmir, Türkiye
4SGK Narlıdere Dinlenme ve Bakım Evi, Aile Hekimliği, İzmir, Türkiye
5Bornova 14 Nolu Aile Sağlığı Merkezi, Aile Hekimliği, İzmir, Türkiye
6Örnekköy Gürkay Aile Sağlığı Merkezi, Aile Hekimliği, İzmir, Türkiye
7Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
DOI : 10.5606/tgkdc.dergisi.2012.089
Amaç: Bu çalışmanın amacı Ulusal Vasküler Cerrahi Derneği desteğinde, İzmir’deki aile hekimleri ve kalp damar cerrahisi uzmanları tarafından bildirildiği üzere, bölgemizde periferik arter hastalığı (PAH) prevalansını saptamak ve ulusal veri tabanı oluşumuna katkı sağlamaktır.

Çalışma planı: Bu prospektif, kesitsel ve gözlemsel çalışma Ocak 2009 - Ekim 2010 tarihleri arasında, ilk altı ay olgu taraması, son üç ay ise bilgilerin toplanması ve bulguların istatistiksel yorumlanması i çin t oplam d okuz aylık s ürede y apıldı. Ç alışmaya toplam 1423 kişi (419 erkek, 1004 kadın; ort. yaş 61.2±11.8 yıl; dağılım 40-93 yıl) dahil edildi. Kırk yaş üzeri olgularda ayak bileği-kol indeksi (ABI) ölçümü yapıldıktan sonra risk faktörleri sorgulanarak anket formumuza kayıt edildi. İstatistiksel analiz sonrası çalışmaya alınan hasta grubunda PAH ve risk faktörlerinin sıklığı belirlendi.

Bulgular: Genel nüfusta PAH prevalansı %19.76 olarak bulundu. Prevalans ABI ≤0.90 olanlar için %8.27 iken, ABI ≥1.30 olanlar için %11.49 idi. Hastalığın prevalansı kadınlarda %17.20, erkeklerde %25.88 idi. Yaş ilerledikçe PAH sıklığında artış olduğu görüldü. Hastalığın risk faktörleri ve erkek cinsiyeti arasındaki ilişki 1.68 kat daha fazlaydı. Periferik arter hastalığı 65 yaşına kadar 2.4 kat, 65 yaşından sonra 4 kattan daha fazla sıklıkta görülmekte idi. Serebrovasküler hastalığı olanlarda 1.85 kat, renal hastalığı olanlarda 2.30 kat ve kardiyovasküler aile öyküsü olanlarda 1.68 kat daha sık PAH görüldüğü saptandı. Total kolesterol ve LDL kolesterol düzeyleri kadınlarda, HDL kolesterol düzeyleri kadınlarda ve 85 yaş üstünde, trigliserid düzeyleri ise 40-64 yaş gruplarında yüksek bulundu. Bu fark istatistiksel olarak anlamlı idi.

Sonuç: Modifiye edilebilir risk faktörlerinin bilinmesi ve koruyucu önlemlerin alınmasının, uzun dönemde morbitide ve mortalite üzerinde önemli etkileri olabilir. Hastalığın erken tanısı ve böylece gerekli önlemlerin alınması için, birinci basamakta aile hekimleri tarafından da kolay uygulama olanağı olan invaziv olmayan ABI ölçümünün kullanılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler : Ayak bileği-kol indeksi; periferik arter hastalığı; risk faktörleri
Viewed : 22919
Downloaded : 5838