Tiklopidin atherosklerotik hastalıklarda proflaksi amacıyla kullanılan antitrombositer bir ilaçtır. Referfüzyon hasarı gelişiminde trombosit kümelenmesinin de değişik mediatörler aracılığı ile hasarı artıracağı bilindiğinden ticlopidinin iskemi reperfüzyon hasarını önlemede etkili olabileceği düşünüldü.

Birisi kontrol grubu olmak üzere Sprague-Dawley cinsi, 32 dişi rat eşit şekilde dört gruba ayrılarak çalışma gerçekleştirildi. Grup 1’de (n=8) sadece anestezi uygulandı. Grup 2’de (n=8) anestezi verdikten sonra sağ arka ekstremite, kalça eklemi hizasından turnike ile sıkıldı. Dört saat bekleme sonrası turnike açılmadan gerekli materyeller alındı. Grup 3 (n=8) ve Grup 4 5n=8) de ise dört saat iskemi sağlandıktan sonra turnike açıldı ve iki saat süreyle reperfüzyona bırakıldı. Grup 4 deneklerine, deney gününden önce olmak üzere beş gün süre ile 50 mg/gün ticlopidin (Ticlit®), orogastrik tüp aracılığı ile günde iki kez verildi. Lipit peroksidasyon göstergesi olarak thiobarbitürik asit yöntemi ile doku malondialdehyde düzeyleri ölçüldü. Soleus kaslarında canlı hücre oranı tesbit edildi.

Akciğer malondialdehyde düzeylerine bakıldığında ticlopidin’in, akciğer reperfüzyon hasarından koruduğu ortaya çıktı. Karaciğerde ve iskelet kasında istatistiksel anlamlı olmamakla birlikte malondialdehyde düzeylerinde sayısal azalma vardı. Soleus kası canlı hücre oranları, iskemi ve iskemi-reperfüzyon uygulanan gruplarda, kontrol grubuna göre anlamlı azalırken, ticlopidin grubunda kontrol grubuna yakındı. İskemi ve reperfüzyon grubunda, ticlopidin grubuyla karşılaştırıldığında canlı hücre sayısı arasında oldukça anlamlı istatistiksel fark bulunurken, iskemik grup ile reperfüzyon grubunda canlı hücre oranları arasında far yoktu. Bu çalışmada, ticlopidin’in iskelet kası iskemi-reperfüzyon hasarında görülen, lokal ve sistemik etkileri, hem histopatolojik hem biyokimyasal olarak azalttığı gözlenmiştir. Çalışma bütünüyle değerlendirildiğinde, özellikle kronik atherosklerotik hastalıkta proflakside kullanılan ticlopidinin olası bir akut tıkanma durumunda reperfüzyonun sağlanmasına yönelik girişimler sonrasında oluşabilecek iskemi-reperfüzyon hasarını azaltmada faydalı olabileceği sonucuna varıldı.

Anahtar Kelimeler : İskemi reperfüzyon hasarı, Tiklopidin , Ischemia reperfusion injury, Ticlopidin