Heparin kaplı kardiyopulmoner bypas (CPB) sistemlerinin uygulanan sistemik heparin dozundan bağımsız olarak kompleman aktivasyonunu azalttığı ileri sürülmüştür. Çeşitli çalışmalarla desteklenen bu bulguya karşın bazı çalışmalarda ise heparin kaplı sistemlerin kompleman aktivasyonu üzerine belirgin bir etkisi olmadığı gözlenmiştir. Bu çalışma ile aynı dozda heparin uygulanan, heparin kaplı ve kaplı olmayan benzer sistemler kompleman aktivasyonu açısından prospektif, randomize bir çalışma ile karşılaştırılmıştır.

MATERYAL METOD

Benzer nitelikli CPB sistemi ile (Baxter, bentley membrane) koroner bypas planlanan 30 olgu 15’er kişilik iki gruba ayrıldı. Grup I olgularda heparin kaplı sistem (spiral gold) grup II olgularda ise standart (spiral oxy) sistem uygulandı. Sistemik heparinizasyon her iki grupta 3 mg/kg dozla sağlandı. Olguların kalp hızı, kan basıncı, kardiyak indeksi, ekstubasyon süreleri, arteriyel PO2, PCO2 değerleri, drenaj miktarı, statik pulmoner kompliansı, pulmoner arter basıncı, pulmoner vasküler rezistansı, hemoglobin, hemotokrit, beyaz küre, trombosit değerleri; kardiyopulmoner bypas, başlangıcında, 30. dakikasında, protamin sonrası 10. dakikada, postoperatif 3. ve 24. saatlerde kaybedildi. Kompleman aktivasyonunu belirlemek amacıyla aynı intervallerde C3, C4 ve terminal kompleman kompleksi (TCC) seviyeleri saptandı.
Her iki grup, yaş, cins, CPB ve aortik kros klamp süresi olarak birbirine benzerdi. Her iki grupta da CPB ile C3 ve C4 düzeyleri azalırken TCC seviyeleri anlamlı olarak yükseli. Heparin kaplı sistemde C3 ve C4 düzeylerdeki azalma ve TCC düzeylerindeki artış daha az olarak saptandı ancak sonuç istatistiki olarak anlamlı değildi. (p>0.05) Yapılan istatistiki analizde diğer parametreler açısından anlamlı bir farklılık saptanamadı.

SONUÇ

Heparin kaplı sistemler ile kompleman aktivasyonunda hafif bir azalma gözlemekle birlikte bunu istatistiki olarak kanıtlamak mümkün olmadı. çalışma grubundaki olguların sayısının az olması nedeniyle komplikasyonlar ve akciğer bulguları açısından gene iki grup arasında fark belirlenemedi. Bu çalışma ile heparin kaplı sistemlerin laboratuar ve klinik olarak belirgin bir üstünlüğünün saptanamamasına karşın olumsuz bir etkileri gözlenmedi. Halen normal sistemlerle aynı maliyete sahip bu sistemlerin potansiyel faydaları açısından kullanımı düşünülebilir ancak daha geniş çalışmalarla olumlu etkilerinin kanıtlanabilmesi mümkün olacaktır.