Dublication of the Vena Cava Inferior: Case Report

Vena Kava İnferior Dublikasyonu: Olgu Sunumu

Ali RAHMAN, Oktay BURMA, Ömer TETİK, İhsan Sami UYAR, *Erdoğan İLKAY

Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı
^*Kardiyoloji Anabilim Dalı

Özet

The duplication of vena cava inferior (VCI) is a rare congenital anomaly. In general, it does not give any clinical finding. However, it can be important if any operation is required becaues of some reason. In these cases, it is useful to remember that VCI may be dublicated.

Özet

Vena kava inferiorun vasküler anomalileri yaygın olmayıp sıklıkla radyolojik veya cerrahi işlemler esnasında tesadüfen tanınırlar. Tanınmalarındaki yetersizlik cerrahi komplikasyonlara ve derin ve trombozlu şahıslarda rekürren pulmoner embolilere yol açabilir. Bilgisayarlı tomografi (CT) ve ultrasonorafi incelemeleri ile kesin teşhisin korulamadığı durumlarda asendan venografi oldukca yardımcıdır.

30 yaşında erkek hasta yaygın karın ağrısı nedeniyle takibe alınıp ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi (CT) istendi. Hastanın ultrasonografi ve CT tetkikinde, aortanın her iki tarafında yuvarlak yapıların izlenmesi üzerine (Resim 1) inferior vena kava dublikasyonu olabileceği düşünülerek vena kavografi yapılmasına karar verildi. Her iki kasık bölgesinden iliak venlere girilerek venografi gerçekleştirildi. Venografinin değerlendirilmesinde sol renal ven hizasına kadar birbirine paralel seyreden ve eşit çapta iki adet venöz yapı gözlendi (Resim 2). Bu hizada sol tarafdaki vena kavanın sağdaki vena kavaya direkt olanak açıldığı ve daha sonra tek bir damar olarak sağ atriuma döküldüğü tesbit edildi. Herhangi bir renal ven ve böbrek anomalisi saptanmadı. Hastanın fizik muayenesinde herhangi bir vasküler patolojiyi düşündürecek pozitif bulguya rastlanılmadı.

Duplike vena kava inferiorun bilgisayarlı tomografide görünüşü

Dublike vena kava inferiorun renal ven seviyesinde tek bir ven haline gelişini gösteren anjiyografisi

Tartışma

Vena kavanın vasküler anomalileri yaygın olmayıp %0.5-3 oranında izlenir [1,2,3]. Vena kavanın vasküler anomalileri arasında inferior vena kavanın vasküler anomalileri arasında inferior vena kavanın dublikasyonu ve transpozisyonu en sık bilinenlerdendir [4].

İVC formasyonu gestasyonun 6. haftasında başlayıp 10. haftasında sonlanır. İVC dublikasyonu embriyolojik olarak sol tarafta yerleşmiş subrakardinal venin regresyonundaki yetersizlikten meydana gelir ve bu da sol renal venin proksimaline kadar uzanan paralel venöz drenaj varlığıyla sonuçlanır [1,5]. Chuanga göre normal inferior vena kava gelişimi sağ subrakardinal venin açık kalıp soldakinin regresyonuyla olmaktadır (tip B). Bunun tersi durum ise transpoze inferior vena kava ile sonuçlanır (tip C). Her iki subrakardinal venin açıklığının devam etmesi ise inferior vena kavanın dublikasyonunu izah eder (tip B, C) [5]. İVC dublikasyonu veya transpozisyonu varlığında renal ven anomalileri de sık olarak bulunabilir [2].

İVC dublikasyonunun total insidansı %0.2-3tür. İki tarafdaki vena kavalar eşit ebatta veya biri diğerinden daha geniş olabilir [1]. Çoğu vakada dublike olmuş vena kava sol renal vene boşalır [2]. Bazen de iki vena kava sol renal ven hizasında birleşir ve tek sağ taraflı subraranela vena kava olarak yukarı doğru devam eder [2,3].

Cloacal extrophy ve atnalı böbrek ile birlikte olabileceği tanımlanmıştır [1].

İVC dublikasyonu genelde asemptomatiktir ve laparatomi veya radyolojik işlemler sırasında tesadüfen tanınır [6]. CT de aortanın her iki tarafında yerleşmiş yuvarlak yapıların sol renal venden 4. lumbar vertebraya kadar devamının izlenmesi önemlidir [7]. Otopsi serilerinde daha yüksek oranda bulunurken CT çalışmalarında %0.3-1 arasında izlenmektedir [8]. Bu da CT incelemelerde vena kava inferior dublikasyonunun yanlış değerlendirilerek atlanabileceğini göstermektedir. Abdomen CTsinde dublike olmuş Vena kava varlığı retroperitoneal adenopati ile karıştırılabilir. Nitekim literatürdeki iki olguda CT görüntüsü metastatik testiküler karsinoma olarak düşünülüp eksplorasyona alınmıştır [9]. Radyolojik olarak İVC dublikasyonu sakküler aort anevrizması, sol pyeloureterik dilatasyon, retroperitoneal kist ve ince barsak loopu olarak da değerlendirilebilir [10]. Sol inferior vena kava gonadal ven şeklinde de yorumlanabilir. Gonadal venin gonadlardan doğup inguinal kanaldan geçmesi ve sol vena kavanın kommen iliak venin devamı olması bu iki ven yapısının ayırt edilmesinde önemlidir [1].

Dublike VC varlığı sol nefrektomi, adrenalektomi, sempatektomi, abdominal aort anevrizması ve üreter cerrahisi sırasında komplikasyonlara yol açabilir [2]. Bu nedenle bu tür cerrahi işlemlerden önce ultrasonografi ve CT incemelemerle bu açıdan iyi bir değerlendirme yapılması ve gerekirse venografi ile teyit edilmesi bu tür komplikasyonları önlemede önemlidir.

İVC duplikasyonlarında tromboembolik hastalık prevalansı tam olarak bilinmemektedir [11]. Pulmoner emboli rekurrenslerine yol açan DVTlerde İVCnin interruptionu kaçınılmaz olabilir. Bu amaç için perkutan olarak yerleştirilen greenfield umbrella gibi araçlar kullanılabilir. Ancak İVCnin transvenöz interruptionundan sonra rekurren pulmoner emboli oranı %5 oranındadır [12]. Kaval anatominin tanınmasındaki yetersizliği İVC filtresi yerleştirildiğinde rekurren pulmoner embolilere yol açtığı bilinmektedir. Bu nedenle İVC için transvenöz interruption uygulamadan önce mutlaka assenden venografi yapılması önerilmektedir [3].

İVC anomalisinden CT veya USG ile şüphelenildiğinde mutlaka venakavagram veya MRI çalışmasıyla teyit edilmelidir [13]. MR teşhiste yardımcıdır. MR başlangıçtan sağ atriuma girene kadarki görüntüyü verir [1].

Tartışma