Necip BECİT, Azman ATEŞ, Ahmet ÖZYAZICIOĞLU, Yahya ÜNLÜ, Ahmet Yavuz BALCI, Münacettin CEVİZ, İbrahim YEKELER, Hikmet KOÇAK
Amaç:
Yüksek morbidite ve mortalite oranları olan, acil
cerrahi girişim gerektiren periferik damar travmaları sunuldu. Bu vakalarda ilgili ekstremite ve hasta hayatı da risk altındadır. Tedavinin başarısını etkileyen faktörler ve cerrahi girişimlerimiz gözden geçirildi
Metod:
Ocak 1983-Ekim 1999 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalımıza müracaat eden periferik arter yaralanması geçirmiş 278 vakaya cerrahi girişim uygulanmıştır. Hastaların 238'i erkek (%85.6) 40'ı kadın (%14.4), olup yaşları 04-73 (ort:38.7) arasında idi. Vakaların 147'si (%52.8)
kesici-delici alet yaralanması, 76'sı (%27.4) ateşli silah yaralanması, ve 55'i (%19.8) künt travma nedeniyle müracaat etmişlerdi. Hastaların yaralanma ile hastaneye geliş arasında geçen süre 1 saat-4 gün (ort:9.5 saat) arasında idi. Damar travmalarının lokalizasyonları şu şekilde idi: Ulnar ve radial arterde 80 (%28.8) brakial arterde 56 (%20.1), femoral arterde 53 (%19.1), popliteal arterde 35 (%12.6), tibialis posterior-anterior-peronealis arterlerde 30 (%10.8), axillaris arterde 9 (%3.2) subclavian arterde 6 (%2.2), eksternal iliak arterde 6 (%2.2), karotis arterlerde 3 (%1.1). Cerrahi metot olarak 150 vakada(%53.9) primer tamir, 90 vakada(%32) otojen ven grefti ile, 24 vakada (%8.6) sentetik greft ile rekonstrüksiyon, 15 vakada (%5.4) ligasyon yapıldı.
Sonuç:
Ampütasyon 11 olguda (%3.9), mortalite ise 17
olguda (%6.1) görüldü.
Tartışma:
Erken ve uygun cerrahi girişim, uygun cerrahi teknik,
preoperatif ve postoperatif hastanın tam monitorizasyonu, etkili bir medikal tedavi ve ilk yardım eğitiminin morbidite ve mortaliteyi düşürebileceği inancındayız.