Hastanemizde CABG, MVR, AVR, MVR+AVR, Mitral Valvüloplasti, ASD ve VSD tamir operasyonları yapılmış 18 yaşından büyük 128 hastada, protamin uygulamasından sonra hematolojik hücre tiplerinin kalitatif ve kantitatif değeşeme araştırılmıştır. Bu hastalara, total kardiopulmoner by-pass sırasında retrograd devamlı izotermik kan kardioplejisi uygulanmıştır. Çalışma grubuna hematolojik ve immünolojik bozukluğu olan, immünolojik markırları patolojik değer taşıyan, infekter hastalar dahil edilmemiştir. Hastalar 3 çalışma grubuna ayrılmıştır. Hastaların gruplar arasındaki dağılımı, yaş, cinsiyet ameliyat türü ve sayısı, uygulanan ilaç protokolleri, kullanılan ekstrakorporel dolaşım ekipmanları bakımından farklılık götermemektedir (p<0.001). Nötrofil aktivasyonu veya süpresyonu yapan farmakolojik maddeler verilmiş hastalar çalışmadan çıkarılmıştır. 1) A Kontrol Grubu’ndaki hastalara anestezi indüksiyonundan perfüzyon çıkışındaki prokamin uygulamasına kadar geçen sürede taze dondurulmuş plasma veya konsantre eritrosit süspansiyonu verilmemiştir. 2) B Grubu’na yalnızca taze dondurulmuş plasma verilmiştir. 3) C Grubu’na ise yalnızca konsantre eritrosit süspansiyonu verilmiştir. A Grubu’ndaki hastalarda protamin uygulamasını takiben geçici nötropeni oluşmamıştır. B Grubu’nda çok ileri derecede anlamlı geçici nötropeni görülmüştür. C Grubu’nda da anlamlı derecede geçici nötropeni oluşmuş; ama nötropeninin kantitatif değeri ve görüldüğü hasta sayısı B Grubu’nda göre daha az olmuştur. Protamin uygulamasını takiben kompleman aktivasyonu meydana gelmekte ve bu reaksiyonun özellikle pulmoner yatakta nötrofil sekestrasyonuna neden olduğu sanılmaktadır. Plasma ve kısmen de konsantre eritrosit süspansiyonu uygulamasından sonra nötropeni görülmesi: plasmada bulunan reaktif maddelerin kompleman aktiasyonu yollarını tetikleyip, şiddetlendirdiğini ve bu nedenle intraoperatif uygulanmasının risk faktörü olabileceğini düşündürmektedir. Literatürde yayınlanmış bildiri bulunmayan bu konuda daha ileri düzeydeki çalışmalarımız halen devam etmektedir.