Perioperatif dönemde miyokardın korunması ve reperfüzyon hasarını oluşturan nedenler modern kalp cerrahisinin önemli konularını oluşturmaktadır. Tümör nekrotizan faktör α (TNF α) monosit ve makrofajlardan salınan protein yapılı bir sitokindir. Endotoksik şokta önemli bir midiatör olmasının yanısıra miyokardiyal iskemi ve reperfüzyon hasarının oluşumunda gelişen endotelyal fonksiyon bozukluğunun en erken ortaya çıkan etkenleri arasındadır.

Son yıllarda yapılan çalışmalarda aortik kros klep (KK) alınması sonrası, reperfüzyon döneminde plazmada TNF α ve laktatın belirgin bir şekilde arttığı, bunun da kardiyopulmoner bypass (KPB) sonrası hemodinamik değişikliklerle ilişkili olduğu gösterilmiştir.

Çalışmamızda KPB sırasındave sonrasında alınan koroner sinüs kan örneklerinde TNF α ve laktat seviyelerini değerlendirmeyi amaçladık. Elektif koroner arter cerrahisi uygulanacak, NYHA II ile III grubuna uyan 10 hasta çalışma grubuna alındı. Hastaların KPB zamanı (86.7±33.1dk) ve KK zamanı (47.2±21.3) idi. Anestezi indüksiyonunu ve hemodinamik bulguların monitörizasyonunu takiben heparin (400IU/kg) verilerek KPB’a geçildi. Kardiyoplejik olarak soğuk kristalloid solüsyon kullanıldı ve KK süresince 20 dk. aralıklarla retrograd olarak verildi. KPB öncesi, KK sonrası, KPB sonrası, 5. ve 15 dakikalarda alınan kan örneklerinde TNF a ve laktat düzeyleri saptandı. Bulunan sonuçların değerlendirilmesinde varyans analiz testi kullanıldı.

	TNF α pg/ml	Laktat mmol/L
KPB Öncesi	44.5±3.	0.7±0.1
KK sonrası	64.0±6.3*	1.2±0.1*
KPB sonrası 5 dk	59.0±1.7	1.0±0.08
KP sonrası 15 dk	55.0±1.2	0.8±0.04

*p<0.01
Preliminer olan bu çalışmada, TNF α ve laktat seviyelerinin özellikle KK alındıktan sonra arttığı görüldü TNF artışının miyokardial iskemi ve reperfüzyon hasarı erken olarak yansıtabilecek bir parametre olabileceği sonucuna vardık.