Büyük arter transpozisyonunda (D-TGA) kabul edilen cerrahi yaklaşım anatomik korreksiyon olan arteriyel switch ameliyatıdır. Bu ameliyatlardan sonra rastlanılan en sık reoperasyon sebebi neo-pulmoner arter stenozudur. Neo-pulmoner arter stenozuna etki eden birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar hastadaki mevcut koroner anomali, hastanın operasyon zamanı, aort-pulmoner arter ilişkisi, uygulanan operasyon tekniği ve cerrahi merkezin tecrübeleri olarak göze çarpmaktadır. Literatürde %5-20 arasında değişen neo-pulmoner arter stenozu bildirilmiştir.

Anabilim Dalımızda 1997-2000 tarihleri arasında 40 D-TGA’lı olguya arteriyel switch ameliyatı yapılmıştır. Bu olgulardan 30’una postoperatif erken dönemde ve ortalama 6 ay (2 ay - 2 yıl) içerisinde 2 defa ekokardiyografi ile neo-pulmoner arter stenozu değerlendirilmesi yapıldı. Erken dönemde, 1 olguda orta derece (20 mmHg) trans-pulmoner gradiyent saptandı. Diğer olgularda anlamlı ölçüde gradiyent saptanmadı. Daha sonra yapılan 2. ekokardiyografi takiplerinde 2 olguda ciddi (> 30 mmHg), 2 olguda orta (15-30 mmHg), diğer olgularda ise hafif (< 15 mmHg) transpulmoner gradiyent tespit edildi. Pulmoner arterde stenoz saptanan vakalar arteriyel switch ameliyatı yapılan ilk 15 olgu içerisinde idi. Son yapılan hastalarda anlamlı trans-pulmoner gradiyent saptanmadı. Ciddi stenoz saptanan 1 olgu reopere edilerek sorunsuz olarak takip altına alındı. Diğer hastamız ameliyat planlanırken kaybedildi. Arteriyel switch ameliyatlarından sonra görülebilen neo-pulmoner arter stenozunun cerrahi teknik ve deneyim ile ilgili olduğunu düşünüyoruz.

Keywords : Arteriyel switch operasyonu, neo-pulmoner arter stenozu, Arterial switch operation, neo-pulmonary artery stenosis