Amaç: Cerrahi girişim gereken koroner arter hastalığına karotis arter darlığı eşlik ettiğinde, cerrahi tedavi seçenekleri konusunda tartışmalar devam etmektedir. Bu grup hastalarda uyguladığımız cerrahi yaklaşım, kardiyopulmoner bypass ve orta derecede hipotermide karotis endarterektomi ve miyokardiyal revaskülarizasyonu eş zamanlı yapmaktır. Bu yöntemle ilgili deneyimlerimizi ve erken dönem sonuçlarımızı bildiriyoruz.

Materyal ve Metod: Merkezimizde, Mart 2001 - Ocak 2003 tarihleri arasında 37 hastaya eş zamanlı karotis endarterektomi ve miyokardiyal revaskülarizasyon uygulandı. Hastaların yaş ortalaması 69.1 ± 8.8 yıl olup, 28 hasta 65 yaş ve daha üzerindeydi. Hastaların 30’u erkek, yedisi kadındı. Hastaların %45.9’u nörolojik olarak semptomatik ve %40.5’inde bilateral karotis arter stenozu vardı. Karotis endarterektomi için lümen çapının %70 ve daha fazla daralması, endovasküler trombojenik morfoloji veya her ikisi endikasyon oluşturmaktaydı. Karotis endarterektomi kardiyopulmoner bypassda kalp çalışırken orta derecede hipotermi, hemodilüsyon ve sistemik heparinizasyon ile ilave serebral koruma sağlanarak yapıldı.

Bulgular: Postoperatif erken dönemde iki hasta (%5.4) kaybedildi. Bunlardan birisi hemipleji ve düşük kalp debisini takiben multiorgan yetersizliğinden, diğeri hemipleji ve sonrasında gelişen akciğer komplikasyonlarından kaybedildi. Perioperatif nörolojik komplikasyon dört hastada (%10.8) meydana geldi. İkisi (%5.4) kalıcı hale geldi ve bu hastalar erken dönemde kaybedildi. Diğer ikisi daha sonra düzeldi. Bir hastada (%2.7) perioperatif miyokard infarktüsü gözlendi. Yaşayan 35 hasta toplam 358 hasta ayı, ortalama 9.6 ay (4-16) izlendi. Bu sürede kardiyak ya da nörolojik bir olay olmadı.

Sonuç: Eş zamanlı veya karotis endarterektomi ve miyokardiyal revaskülarizasyonun kabul edilebilir bir mortalite ve morbidite ile uygulanabileceğini düşünüyoruz.

Keywords : Kardiyopulmoner bypass, karotis endarterektomi, koroner bypass