Çalışma planı: Ocak 2007 - Ekim 2007 tarihleri arasında kliniğimizde kardiyak cerrahi geçiren 116 hastadan çalışma kriterlerine uyan 106 hasta (70 erkek, 36 kadın; ort. yaş 55.2±15.3 yıl; dağılım 18-81 yıl) çalışmaya dahil edildi. Koroner arter baypas greft (KABG) ameliyatı yapılan 91 hastanın sekizine mitral kapak değişimi, yedisine aort kapak değişimi yapıldı. Arteriyel yoldan kontrol ACT alındıktan sonra, bu hat 2 IU/ml konsantrasyonda heparin içeren salin solüsyonu ile yıkandı. Arteriyel yoldan ölü boşluk hacmine farklı atık hacimleri eklenerek kan örnekleri alındı. Gruplar atık hacimlerine göre adlandırıldı. Ölü boşluk + 2 ml atık hacmi (grup 2), ölü boşluk + 4 ml atık hacmi (grup 4), ölü boşluk + 6 ml atık hacmi (grup 6), ölü boşluk + 10 ml atık hacmi (grup 10), ölü boşluk + 15 ml atık hacmi (grup 15), ölü boşluk + 20 ml atık hacmi (grup 20) olarak belirlendi.
Bulgular: Her iki ortalama heparinize arteriyel örnek ve ortalama kontrol ACT arasındaki farklar; grup 2’de 40.1, kabul sınırları: +87.8, –7.6, grup 4’de 23.5, kabul sınırları: +59.6, –12.6, grup 6’da 16.2, kabul sınırları: +49.8, –17.3, grup 10’da 12.5, kabul sınırları: +40.1, –15.2, grup 15’te 7.4, kabul sınırları: +38.4, –23.6, grup 20’de 5.6, kabul sınırları: +29.2, –18. O n m ililitre, 15 m l ve 20 ml arası fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (p=0.17).
Sonuç: Çalışmamızda heparinize arteriyel yoldan alınan örneklerin ortalama ACT değerleri, kontrol ACT’den yüksekti. Ancak 80-120 arasındaki normal ACT değerlerine göre, ölü boşluk hacmine ek olarak minimum 6 ml atık hacminin çekilmesi gerektiği kabul edildi.