Ülkemizin de bulunduğu bu grup ülkelerde romatizmal kapak hastalığının insidensi daha yüksektir, daha erken yaşta başlar ve daha hızlı birprogesyon gösterir ve sonuç olarak daha erken yaşlarda ağır kalp yetersizliine yolaçar. Ayrıca yüksek doğum oranları nedeniyle konjenital valvuler hastalıkların görülme sıklığı da daha yüksektir [1].
Çocuklarda kapak replasmanın yetişkinlerle karşılaştırıldığında çeşitli farklılıkları olduğu görülmektedir. Bunlar kaçük boyuttaki kapakların hemodinamik kısıtlılıkları, yaşla çocuğun büyümesi nedeniyle protez kapakta rölatif stenoz oluşması, çocuklarda antikoagülasyon problemi ve beklenen yaşam süresinin uzun olması ve artmış metabolizma hızı nedeniyle protez kapağının dayanıklığıdır [1-3].
İzlenen olgularda geç mortalite görülmedi. Geç komplikasyonlar açısından olgular incelen-diğinde 1 olgunun antikoagülasyona bağlı kanama nedeniyle yatırılarak tedavi edildiği (%6), 5 olguda ise minör kanama yakınması olduğu görüldü (%28). 1 olguda hemoliz nedeniyle anemi saptandı. Olguların hiç birinde izlem süresince kapak trombozu, tromboembolik olay, kapak yetersizliği veya paravalvüler kaçak görülmedi. Aortik protezler için postoperatif ortalama gradientler: 23.3 mmHg 16 mm kapakta, 22. 8 mmHg 19 mm kapakta ve 18.6 mmHg 21 mm kapakta şeklindeydi (Şekil 1). Mitral kapak için postoperative ortalama gradientler ise: 7 mmHg 19 mm kapakta, 4 mm kapakta, 4.2 mmHg 25 mm kapakta, 31 mmHg 27 mm kapakta, 2 mmHg 29 mm kapakta ve 2.5 mmHg 31 mm kapakta şeklindeydi (Şekil 2).
Homogreftler büyüme potansiyelleri, antikoagülasyon gerektirmemeleri ve endokardite karşı dirençleri ile çocuklarda iyi sonuçlar vermelerine karşın tedarik zorlukları nedeniyle ülkemizde kullanımları oldukça sınırlıdır [4]. Çocuklarda ve genç erişkinlerde gerek Hancock, gerekse Carpentier Edwards biyo-protez kapakları ile alınan sonuçlar oldukça kötüdür [5]. Genç yaşlarda olan artmış metabolik hız ve kalsiyum devinimi bu kapaklarda beklenenden çok daha kısa sürelerde dejenerasyona ve yetersizliğe yol açmıştır. Bu kapakların bildirilen dayanıklılık süreleri de ayrıca çocuklarda beklenen yaşam sürelerinin çok altındadır [5,6].
Mekanik prostetik kapakların çocuklarda, gelişmekte olan ülkelerde derlenen geniş serilerde bile, yeterli dayanıklılığa ve hemodinamik performansa sahip oldukları görülmüştür [1,2]. Özellikle bileaflet mekanik kapaklar olan St. Jude ve Carbomedics kapakların küçük boyutlarda bile yeterli hemodinamik performansa sahip oldukları görülmüştür [1-3] Dar aortik anulus çocuklarda sıklıkla karşılaşılan bir sorundur [7].
Çeşitli yayınlarda 19 mm aortik kapakların özellikle vücut yüzeyi 1.8m2 üzerindeki kişilerde yeterli hemodinamik performansa sahip olmadığı görüşüne karşın [8], 19 mm CarboMedics ve St.Jude kapaklarla yapılan çalışmalarda efor sonrası bile bu kapaklarda gözlenen gradientin beklenenden daha düşük olduğu savunulmuştur [9-10].
Ülkemiz erişkin populasyonunun genelde vücut yüzeyinin küçük olduğu göz önüne alındığında çocukluk çağında AVR yapılan olguların bir kısmının erişkin yaşlarda da bu kapaklarda yeterli performansa sahip olacakları varsayılabilir. Bizim serimizde iki olguda kullanılan 16 mm aortik kapak doğal olarak bir erişkin kişi için yeterli anulus açıklığına sahip değildir. 16 mm protez kullanan olgulardan biri 15 yaşında, vücut yüzeyi 1.52 m2 olan ve çift kapak replasmanı yapılan bir olgu idi. Diğer olgu ise 7 yaşında ve VSD ile birlikte aort yetersizliği olan bir olgu idi. Her iki olguda da postoperatif gradient 300 mmHg civarında ölçüldü ve beklenen düzeyde fonksiyonel iyileşme sağlandı.
Mitral kapak protezi için boyut çoğu olguda sorun olmaktadır. Bizim serimizde de çoğu olguya erişkin boyutlarda mitral protez uygulamak mümkün oldu. 19 mm protez ile MVR yapılan 4 yaşındaki olguya büyük bir olasılıkla ilerde ikinci bir kapak replasmanı gerekecektir. 5 yaşın altında MVR yapılan olguların tamamının 10 yıl içinde ikinci bir kapak replasmanı gerektirdiği diğer yazarlar tarafından da bildirilmiştir [1].
Çocuklarda yeterli antikoagülasyon seviyesinin korunması da bir diğer problem olarak ortaya çıkmaktadır [11,12]. Bizim serimizde de antikoagülasyonla ilgili kanama postoperatif en sık görülen morbidite nedeniydi. Her nekadar Verierin Björk-Shiley ve Passın St. Jude kapaklarda önerdiği şekilde çocuklarda antiko-agülasyonun gerekmediğini düşünen yazarlar olsa da bizim görüşümüz prostetik kapak uuygulanan tüm olgularda antikoagülasyonun mutlaka yapılması şeklindedir [13,14].
Bizim serimizdeki kanama oranı yüksek gözükse bile Bradleyin yılda 100 çocuk saptadığı 22 olaydan daha düşüktür [11]. Ayrıca bizim olgularımızda görülen kanamaların büyük kısmı burun kanaması, diş eti kanaması gibi oldukça küçüktü ve önemli bir morbiditeye yol açmamaktaydı. Yine de bileaflet kapaklarda replasman yapılmış çocuklarda antikoagülasyon düzeyleri ayarlanırken daha düşük INR değerleri hedef alınarak bu sorun daha azaltılabilir. Sonuç olarak tasarım olarak birbirine oldukça benzeyen Duramedics ve CarboMedics kapakların çocuklarda yeterli hemodinmik performansı ve güvenilirliğe sahip olduğunu düşünmekteyiz. Yine bu kapakların çocuklardaki orta vadeli izlem sonuçları da oldukça iyi olarak gözükmektedir.
1) John S, Ravikumar E, Jairaj PS, Chowdhury U, et
al: Valve replacement in the young patient with rhe-
umatic disease. Review of twenty year experience. J
Thorac Cardiovasc Surg 1990; 99:631-8.
2) Duran CMG, Gometza B, Martin-Duran R, Saad E,
Al-Halees Z: Performance of 96 CarboMedics valve
replacements in 75 patients less than twenty-one
years of age. Ann Thorac Surg 1994; 58:639-45.
3) Harada Y, Imai Y, Kurosawa H, Ishihara K, et al:
Ten year follow up after valve replacement with the
St. Jude medical prosthesis in children. J Thorac Car-
diovasc Surg 1990; 100:175-80.
4) Matsuki O, Robles A, Gibbs S: Long-term per-
formance of 555 aortic homografts in the aortic po-
sition. Ann Thorac Surg 1988; 46:187-92.
5) Bordon TA, Miller DC, Oyer PE, Mitchell RS, et al:
Durability of porcine valves at fifteen years in a rep-
resentative North American patient population. J
Thorac Cardiovasc Surg 1992; 103:238-50.
6) Glower DD, White WD, Hatton AC, et al: De-
terminants of reoperation after 960 valve rep-
lacements with Carpentier-Edwards prostheses. J
Thorac Cardiovasc Surg 1994; 107:381-93.
7) Ross DB, Trusler GA, Coles JG, Rebeyka İM, et al:
Small aortic root in childhood: Surgical options. Ann
Thorac Surg 1994; 58:1617-25.
8) Kratz JM, Sade RM, Crawford FA, Crumbey AJ, et
al: The risk of small St.Jude aortic valve prostheses.
Ann Thorac Surg 1994; 57:1114-9.
9) Guo-Wei H, Grunkemeier GL, Gately HL, Furnary
AP, et all: Up to thirty year survival after aortic
valve replacement in the small aortic root. Ann Tho-
rac Surg 1995; 59:1056-62.
10) DePaulis R, Sommariva L, Russo F, Tomai F, et al:
Doppler echocardiography evaluation of the Car-
boMedics valve in patients with small aortic anulus
and valve prosthesis-body surface area mismatch. J
Thorac Cardiovasc Surg 1994; 108:57-62.
11) Bradley LM, Midgley FM, Watson DC, Getson
PR, Scott İP: Anticoagulation therapy in children
with mechanical prosthesis cardiac valves. Am J Car-
diol 1985; 56:533-5.
12) Weinstein GS, Mavroudis C, Ebert PA: Pre-
liminary experience with aspirin for anticoagulation
in children with prosthetic cardiac valves. Ann Tho-
rac Surg 1981; 33:549-53.