O. Tansel DARÇIN, Ömer TETİK, Ali RAHMAN, Ahmet ÇEKİRDEKÇİ, *M. Ziya DOYMAZ, **M. Rıza GEZEN
Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı
*Temel Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
**Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı
Endothelial seeding (endotel hücresi kaplaması), anjioplasti gibi tedavi edici işlemlerdeki gibi intima
harabiyetinin oluşturulduğu arterlerde daha sonraki
dönemde açık kalma oranını artırıcı bir yöntemdir.
Çalışmamızda sekiz adet sokak köpeğinin bilateral
eksternal juguler venleri çıkarıldı. Venlerden kollagenaz ile enzimatik olarak endotel hücreleri elde
edilen hücreler daha sonra hücre kültürü vasatında
pasajlanarak çoğaltıldılar. Üç hafta sonra deneklere
aynı şekilde genel anestezi verilerek, her iki femoral
arterlerinde deneysel intima harabiyeti oluşturuldu.
Femoral arterlerden birisine endotel hücresi süspansiyonu, diğerine ise serum fizyolojik verildi. Postoperatif ikinci haftada, köpeklere eşzamanlı bilateral
femoral arteriografi yapıldı. Açık kalma oranları arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu görüldü (p<0.05). Ayrıca kontrol ve çalışma tarafından alınan arterlerden hazırlanan preparatlar histolojik olarak değerlendirildi. Her iki tarafta da arter
duvarlarında, intima harabiyeti oluşturulduğu görüldü. Ancak çalışma tarafında, endotel hücre monolayerinin, harap edilmiş subendotelyal doku üzerine
yerleştiği izlendi. Kontrol tarafında ise, herhangi bir
endotel hücresi görülmedi. Ancak, lümende trombüs
gelişimi vardı. Böylece seedingin varlığı, histolojik
olarak da gösterilmiş oldu.