Çalışma planı: Ocak 2002 - Mayıs 2008 tarihleri arasında vasküler yaralanma nedeniyle Diyarbakır Askeri Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi kliniği tarafından ameliyat edilen 41 hasta bu çalışmaya dahil edildi. Hastalar yaralanma nedeni, özellikleri, uygulanan işlemler ve sonuçları açısından retrospektif olarak değerlendirildi.

Bulgular: Yaralanmalar, 22 hastada (%54) ateşli silah yaralanması, 12 hastada delici kesici alet yaralanması (%29), altı hastada mayın yaralanması (%15), bir hastada elektrik çarpması (%2) nedeniyle meydana gelmişti. Yaralanmalar 19 hastada (%63.3) üst ekstremitede, 11 hastada (%36.6) ise alt ekstremitede yer almaktaydı. Cerrahi tedavi yöntemi olarak; 11 arter ve altı ven yaralanmasında interpozisyon, beş arter ve dokuz ven yaralanmasında ligasyon, 10 arter ve beş ven yaralanmasında ise onarım yapıldı. Ameliyat sonrası amputasyona gerek görülmezken (%0), bir hasta (%2.3) kaybedildi. On dokuz hasta ek yaralanmalar ve rehabilitasyon gereksinimi nedeniyle bir üst merkeze ambulans uçak ile nakledildi. Vasküler yaralanma ve komplikasyonları nedeniyle hiçbir hastanın sevkine gerek görülmedi.

Sonuç: Periferik vasküler yaralanmalarında yaralanma şekli ve yeri, ek lezyon olup olmaması ve erken cerrahi girişim, mortalite ve morbititeyi belirleyen en önemli faktörlerdir. Bulgularımıza göre izole vasküler yaralanmalı hastaların bir üst merkeze nakline gerek görülmedi. Bununla birlikte ilk müdahale sonrası ek sorunu veya rehabilitasyon gereksinimi olan hastaların bir üst merkeze gönderilmesi gerekebileceği her zaman akılda tutulmalıdır.